Duitse WWII radio's -update 13 januari met de Torn.Fu.d2

EricReist

Lid van de TWENOT
De covid lockdown had voor mij maar ook mijn vader een bij-effect: het kopen en restaureren van Duitse WWII radio sets uit (gepantserde) voertuigen. Aanleiding was de focus in modelbouw op Funk voertuigen (1:35) met oa de SdKfz 251/3, 251/6 en 250/3. Hoe mooi als je dan 1 echte radio als inspiratie hebt op de modelbouwkamer! Wat begon met het maken van een overzicht met plaatjes en schema's werd al snel een echte radio, en mijn vader met achtergrond in electrotechniek en zwaar ook oudere radio's en buizen (!) vond het een mooie klus in lockdown tijd.

Inmiddels anderhalf jaar verder en ook verschillende opstellingen compleet, inclusief de bijbehorende tarnsformatoren (Umformers) met daarin een dynamotor die van de 12V accu een voltage van 130-400V kan leveren. De juiste kabels, de juiste accessoires... en zo stuk voor stuk elementen bij elkaar. De meeste radio's hadden wel herstelwerkzaamheden nodig, van te vervangen buizen tot herstellen van eerdere amateuristische aanpassingen,. Inmiddels doen alle zenders en ontvangers het, en ook de stroomvoorziening is geregeld -de dynamotors hebben wat kogellagervet nodig en ze zoemen als vanouds.

Ik zal een uitgebreider overzicht maken met ook indicatie van kabels etc, altijd fijn als je je 1:16 of 1:35 radio opzet wat wil perfectioneren. Bij deze een paar plaatjes van enkele radio's, in latere posting hieronder komen andere radio's aan bod,

De Fu 5 set:

FU 5.jpg

De bekende FU5 set met links de Ukw.E.e ontvanger (en geheel links de EUa Umformer die de stroom levert), en aansluiting voor 2 koptelefoons. Rechts de 10 WSc zender met geheel rechts de U10a Umformer die 350V levert. De twee bruggetjes tussen zender en ontvanger is om de antenne te kunnen delen (alleen de 10 WSc had dan een kabel naar de antenne) en om via je ontvanger ook te horen wat je uitzend (de luisterfunctie van signalen van buiten staat dan even uit). De zender heeft een aansluiting voor een (keel)microfoon en morse sleutel.

Fu8 set:

Fu8.jpg

Een stukje groter, zeker de zender... Een opstelling die je ondermeer in de SdKfz 251/3 en 2503 en 250/5 ziet. Links de Mw.E.c ontvanger (en dezelfde EUa Umformer), rechts de grotere 30 WSa zender met geheel rechtsboven de antenne aansluiting, en rechts de U30b Umformer voor 400V (!). Deze zender heeft een draaischijf waarbij ook twee 'voorkeurszenders' vastgezet kunnen worden (de kleine ringetjes op de rand) zodat je snel tussen twee kanalen kan schakelen.

Twee vergelijkbare ontvangers:

ukw.jpg
Terwijl halftracks vooral de Fusprech hadden voor onderlinge communicatie hadden de panzers een Ukw.E ontvanger, en de Ukw.E.e links is al bekend van de Fu5 set (maar kon ook los, af apart naast de Fu5 set als tweede ontvanger). De eerste tanks zoals de PzKpFw I hadden nog de voorloper, een Ukw.E.c1 (rechts, deze is uit 1937) met dezelfde eigenschappen qua golflengtes, maar een stukje groter, ruimer van binnen en oudere elementen.

Hieronder 3 verschillende Umformers, allen werkend op 12V, maar de grootte van de dynamotor (cilindervormig met de rode pijl) geeft al aan dat de gegenereerde voltages verschillen. Links de EUa die 130V levert voor de ontvangers, in het midden de U10a die 350V levert voor de 10WSc zender, en rechts de U30b die 400V levert voor de 30 WSc -niet te tillen zo zwaar!

umformer.jpg

Andere radio's worden in updates hieronder toegevoegd, waaronder de Fusprech met SEUa Umformer, de FeldFu.b en de Torn.Fu.b1

Groeten Eric
 
Laatst bewerkt:
Jaren geleden struikelde ik over de site van een Noor met een enorme collectie en kennis.
Natuurlijk vind ik die site niet meer.
Enig idee wie ik bedoel en of die site nog bestaat?
 
Hi ja daar mail ik af en toe mee, een van de grote goeroe's met een mooi overzicht qua radio's en ook fraaie YouTube videos. Hij kan wat ik niet mag, lekker via je Duitse Funk opstelling communiceren met je bouwgroepleden via de ether :)

rom4.jpg

en de website
met onderaan ook veel fraaie WWII foto's
 
Heel gaaf Eric! Ik hoorde al van Marcel dat je inmiddels een paar prachtige radio sets had verzameld. Ik denk dat een deel van ons modelbouwend TWENOT volk wel eens onderschat hoeveel leden zich toch ook bezig houden met het 1:1 spul.
Ik weet wel een beetje hoe het zit met Canadees en Brits materieel, maar vind je dit soort Duitse items echt nog op marktplaats en rommelmarkten....of moet je echt zoeken in landen als Finland of Noorwegen ?
 
Hi Alex, nee helaas niet op rommelmarkten, zelden op Marktplaats, soms op Ebay. Er zijn specifieke websites zoals Tarnmiliaria, Funktrupp en Militärische Antiquitäten Emig en ook FB groepen als ''WWII German Signals and Communications Equipment'', en ik ken inmiddels een aantal verzamelaars die soms de benodigde Umformer voorhanden hebben. De meesten hebben de apparatuur als verzameling, een klein museum en/of reenactment, er zijn weinig mensen die er nog actief aan sleutelen. Sommigen komen ook naar Militracks met hun artikelen die te koop zijn, zoals 'Funksammler' die er de komende keer met een Kfz17 Funkwagen rond rijdt

10003_10060_size2.jpg
10003_10107_size2.jpg

Eric
 
Hi ja daar mail ik af en toe mee, een van de grote goeroe's met een mooi overzicht qua radio's en ook fraaie YouTube videos. Hij kan wat ik niet mag, lekker via je Duitse Funk opstelling communiceren met je bouwgroepleden via de ether :)

Bekijk bijlage 12147

en de website
met onderaan ook veel fraaie WWII foto's
Sweet!!
De site is enorm uitgebouwd sinds mijn laatste bezoek! Tjemig.
 
Zo'n mooi overzicht van manuals is er voor alle Duitse radio's nog niet,

wel hebben we deze:
German manuals Handbücher Dienstvorschrift

met veel PDF versies van veel manuals

En is ook deze website illustratief, met focus op de Hellschreiber (zit in de Verlinden radio sets):

hell-aufbau-702-anlage2.jpg
 
Geweldig Eric! En zoals gezegd werd, mooi om dit met je vader te kunnen doen.
Het enige wat ik kende was het Funkerlied 😳😜🤭

 
Hoi Erich, prachtig werk van jou en je pa ! mooi man(nen) :+:

Ik zal een uitgebreider overzicht maken met ook indicatie van kabels etc, altijd fijn als je je 1:16 of 1:35 radio opzet wat wil perfectioneren. Bij deze een paar plaatjes

Zo'n overzicht zie ik volgaarne tegemoet. Inderdaad zeer fijn om aan de hand van een schemaatje de componenten
correct aan elkaar te kunnen knopen.
En bedankt voor de linkjes :)
 
Idd prachtig werk Eric!! Mooi om zo een gezamenlijke interesse met je vader te delen!

Ook voor mij erg interessant en leerzaam om te zien, omdat ik juist een Sd.Kfz.251/6, Horch Fu.Kw. (Kfz.15) en een Stoewer R 180 (Kfz.2) op de werkbank heb staan. Wel in schaal 1/35 :). Dit soort foto's maakt het ontzettend duidelijk om er bekabeling aan te kunnen plakken. Dank!!

Groet,
Erwin
 
Hi Erwin,
Die 1:35 modellen was voor mij de reden om eens de werkelijke foto's, tekeningen en ja uiteindelijk de echte radio's te gaan verzamelen, om zo de details te kunnen schilderen, de juiste kabels, en te achterhalen welk voertuig nu welke radio's had (en met welke antennes). Liep door covid uit de hand.

Daardoor nu al ver gevorderd met een SdKfz 247 ausf B, een 251/6 en een gepimpte 251/1:

172213506_1168608256923855_5637928720056733638_n.jpg


En ik help je met alle plezier aan foto's en tekeningen van je gewenste voertuig.

De Horch Kfz 15 en Stoewer zijn ook fraai, welke radio heb je bij de Kfz15, de Torn.Fu.d2?

DSC01257.JPG.e11ecfee6e6ce6b66c6c0242222ab05c.JPG


En de Kfz2 de Torn.Fu.b1?

Torn.-Fu.-b1-19.JPG

Groeten Eric
 
Laatst bewerkt:
Hoi Eric,

Bedankt voor je aanbod!

Mijn Kfz.2 heeft inderdaad een Torn.Fu.b1:
006F15E8-F398-4834-A5E2-8243ADAA0E16.jpeg

Wat de Kfz.15 heeft weet ik niet, ik heb de radio gebruikt die Bronco in de doos heeft zitten, maar het lijkt niet op de Torn.Fu.d2. Heb jij toevallig een idee wat dit zou kunnen zijn:

Herstel, ik weet het wel... ik heb de Torn.Fu.b1 op zijn kop vastgelijmd :oei::rofl:
C3BD4427-D626-4E8F-8060-EEEB60F9C423.jpeg

Het verfwerk is trouwens wel schrikken als je zover inzoomt zeg :)

Alvast bedankt voor je hulp!

groet,
Erwin
 
Laatst bewerkt:
Hoei ja die Kfz 15 moet even losgesneden worden, en idealiter de radio rechts bij het bureaublad en morsesleutel (Taste, zit al op je bureaublad), en de accu links.
Qua schilderwerk: als je de beetje ronde displays wit kunt schilderen, en de ronde displays erboven ook (voltage en antennestroom), ben je er eigenlijk al
Voor de details een paar foto's; qua bedrading niet te lastig:
  • dikke draad linksonder naar de accu
  • linker deel is de ontvanger, dus hier de koptelefoon
  • geheel rechtsonder de aansluiting voor de morsesleutel
  • links daarvan de microfoon
  • boven, net rechts van midden de antenne aansluiting. Antenne kan er op, of bij de Kfz15 ook aan de zijkant

Torn. Fu b1 40.jpeg

Torn. Fu b1 23c.jpg

tornfu6.jpg

Bij de Kfz2 inclusief grootvader van Russell Crowe:
$_57.JPG
 
Laatst bewerkt:
Geweldige info Eric, dank je!!!

Ik heb de radio ondertussen al kunnen aanpassen en heb 'm gelijk kunnen omdraaien met de accu. Is idd een stuk logischere opstelling irt de morsesleutel. Het bedraden wordt de volgende stap, maar dat met behulp van jouw foto's en schema's gaat dat ook zeker goed komen.

Wat ik me alleen nog afvroeg, weet jij toevallig of de radio's in standaard kleuren werden geleverd? Als ik google kom ik namelijk tal van frontjes tegen in verschillende groene en grijze kleuren?
 
Klopt! Die kleuren willen nog wel eens verschillen:

torn46.jpg


maar in het algemeen zijn de vooroorlogse radio's nog wel eens grijsgroen (zoals de Ukw.E.c1 uit 1937 die ik bovenaan toonde) maar werden ze later donkergrijs (Tamiya panzergrey), en soms zie je een Fusprech in een gele kleur in een latere halftrack... maar de Torn.Fu.b1 zal altijd de grijze kleur hebben zoals in de eerdere foto's
 
Top, thanks again Eric! Ik ga ermee aan de slag en wat verbindende draadjes aanleggen ! :)
 
Hi Alex, nee helaas niet op rommelmarkten, zelden op Marktplaats, soms op Ebay. Er zijn specifieke websites zoals Tarnmiliaria, Funktrupp en Militärische Antiquitäten Emig en ook FB groepen als ''WWII German Signals and Communications Equipment'', en ik ken inmiddels een aantal verzamelaars die soms de benodigde Umformer voorhanden hebben. De meesten hebben de apparatuur als verzameling, een klein museum en/of reenactment, er zijn weinig mensen die er nog actief aan sleutelen.
Thanks Eric. Dat vermoeden had ik al...echt via specifieke sites. Nogmaals heel gaaf wat je hebt samengesteld en ook wat er hier in dit draadje al aan info voorbij komt.
Sommigen komen ook naar Militracks met hun artikelen die te koop zijn, zoals 'Funksammler' die er de komende keer met een Kfz17 Funkwagen rond rijdt
Wat een gaaf ding. Het blijft mooi als voertuig-eigenaren ook aandacht besteden aan het interieur in plaats van een praktisch, en tegenwoordig gebruikelijk, camper interieur. Ik dacht even dat dit dezelfde was die ook in de nieuwste issue van "Vehicules Militaires" voorbij kwam, maar dat blijkt toch een andere....zonder wasrek...Kfz 17/1 ..maar met NL kenteken.
 
Hi Ron,

Die Ausf A is van ICM, heeft een 251/1 en 251/6 uitgebracht. Mooie kits! De Zvesda was een ausf B maar had een ausf C interieur... hier zitten wel de juiste (klap)banken en stoelen bij. Het alignen van de voorste spatborden met de bovenkant romp is wel een huzarenstukje


modSdKfz251A_02e.JPG

De 251/6 ausf A van ICM is idem een mooie kit, ik meen dat je die zelf ooit gescratched had inclusief Guderian?

202009.jpg
 
Laatst bewerkt:
Inmiddels zelf ook een Torn.Fu.b1 op de kop getikt. Deze zender/ontvanger van Lorenz won de competitie van de Torn.Fu.b van Telefunken, en als je beide opstellingen naast elkaar ziet snap je al meteen waarom. De laatste heeft iets van een 5W zender met grote draaischijf (mooi), maar de binnenzijde is haast meer een veredelde radio met grote buizen voor ontvangst en zenden:

SE499A01a2.jpg SE499A01d.jpg

De Lorzenz (de versie die we goed kennen uit de modelbouw, zie ook de modellen van Erwin hierboven) is wel even anders, met aluminium behuizing van veel meer electronica, de betere RV2P800 buizen, en knap opgezet met 3 losse modules voor zenden, ontvangst en radiosignaal versterking (zie bij de eerste foto ook de speciale telefoon met hele platte bovenkant zodat je die onder de helm kon schuiven):

IMG_1654.JPG IMG_1658.JPGIMG_1659.JPG IMG_1664.JPG
IMG_1670.JPG

De Telefunken is inmiddels gerestaureerd en werkt, nu aan de slag met de Torn.Fu.b1 !
 

Bijlagen

  • IMG_1657.JPG
    IMG_1657.JPG
    128,2 KB · Weergaven: 7
Laatst bewerkt:
Leuk om te zien...zijn de buizen nog wat verkrijgbaar? Ik ben zelf wel meer fan van wat modernere elektronica, echter, als je je eens hebt ingelezen in buizen (lampen), dan is het nog niet eens heel ingewikkeld, alleen goed doordacht en grofstoffelijk... ik vraag me wel nog steeds af hoe ze ooit op kathodestraalbuizen zijn gekomen en zo'n fraaie vorm van hoogspanningskortsluiting hebben weten om te bouwen naar een golf met veel energie, en net zoals deze radio's, zonder PC, grafische rekenmachine of simulatieprogrammas...
 
vraag me wel nog steeds af hoe ze ooit op kathodestraalbuizen zijn gekomen
Door de theorie achter elektriciteit en aanverwante natuurkunde goed te begrijpen en te combineren met verbeeldingskracht om ergens op te komen dat zou móéten kunnen.
 
Ja gelukkig zijn die buizen nog verkrijgbaar, zeker de latere versies met metalen omhulsel zoals de RV2P800 en zwaardere varianten. De eerdere glazen buizen zijn lastiger te krijgen en 10-20x duurder.

En ja als je leest over de oorsprong... eigenlijk de allereerste electrische component gebaseerd op een vacuum buis met een gloeidraad (filament) wat de electronen makkelijker doet uittreden (Edison, Fleming). Vandaar dat je de eerste minuten de radio moet opwarmen met 4-12V, daarna pas kan je de buizen echt benutten. Zie je ook aan de stekkers met 5 polen: een 12V (accu) voor opwarming, en als je de knop omdraait van de radio komt er een extra 12V terug die de dynamotor in de Umformer aanzet voor de 130V of hoger.

deutscher-funk-verlag-cover-2b.jpg

De RV2P800 en hogere varianten zijn erg mooi, robuust, beschermd aan de buitenzijde en makkelijk te wisselen; de oudere buizen waren breekbaar, storingsgevoelig... en de voetjes waar je ze in monteert broos


RV12P4K4-R.jpg
RV12P4k-xsection.jpg

mooie link over deze buizen
 
Terug
Bovenaan